Il Panettone

Ik schrijf u dit Kerstverhaal.
Het brengt weer wat licht in deze donkerste periode van het jaar.
De dagen zijn te kort, de nachten zijn op hun langst, het regent, het vriest, de examenperiode is volop aan de gang, stress, spanning, ontgoocheling en frustratie zijn ons deel.

Dit verhaaltje, een culinaire geschiedenis, is niet alleen informatief,maar kan tevens door u gebruikt worden tijdens het oudercontact of de functioneringsgesprekken om de mislukte leerlingen en misnoegde ouders op te vrolijken.
Er zit inderdaad een “verborgen boodschap” achter dit vertelsel. Na het lezen van dit verhaaltje wordt het wel duidelijk gemaakt.

Elke stad heeft wel een zoetigheid of typisch dessert waarvoor het bekend is.
Milaan heeft zo zijn Panettone.
Panettone betekent letterlijk : groot brood. Het is een luchtig gebak met kleine stukjes gedroogde vruchten en voorzien van een papieren “buikbandje”.

Met Kerstmis wordt deze lekkernij in Italië cadeau gedaan aan vrienden en familie.
Men koopt het bij de bakker of in de supermarkt, waar de grote industriële bakkerijen hun produkten aanbieden. Er zijn heel wat variantes, maar hetgeen ze allemaal gemeen hebben is hun mooie opvallende dus typisch italiaanse verpakking.
Daar val je toch voor!
Rond dit gerecht zijn er ook een aantal legendes die teruggaan naar de oorsprong van de panettone. Eén van die legendes staat hieronder.

In de gouden eeuw van de italiaanse renaissance, einde 15de eeuw, was het aan het hof van “Ludovico il Moro”, Ludo de Donkere, te Milaan één pracht en praal, meer noch dan in de andere italiaanse steden. (Volgens Milanese bronnen)

Op de dag vóór Kerstmis werd nu door de hertog aan het hof een groot galadiner gegeven. Voor die gelegenheid had de hoofdkok een bijzonder dessert voorzien, een taart waardig om dit prachtige banket af te sluiten.

Ongelukkig genoeg had men het gerecht laten aanbranden tijdens de bereiding in de oven en men vreesde de toorn van de hertog wanneer hem ter ore zou komen dat er geen dessert was dat hij vooraf had aangekondigd en waarnaar men zo lang had uitgekeken.

Nu was er een koksmaat, Toni genaamd, die voorstelde om het voorziene dessert te vervangen door zijn gerecht, dat hij ooit gemaakt had voor zijn vrienden met de overblijfselen van een aangebakken taart.
De kok had geen andere keuze en trok aan de slag om een “pane dolce” of zoet brood te bereiden met de aangebrande taart.
Hij maakte er, volgens de aanwijzingen van Toni, een koepelvormig luchtig gebak van met rozijnen en geconfijte stukjes sinaasappelschil, afgesloten met een bruine korst die bestrooid werd met poedersuiker.

Het gerecht werd door de ondertussen ongeduldige genodigden ontvangen op applaus en na het eten was er een goedkeurend gejuich ter appreciatie van het nieuwe dessert: “El pan del Toni” , of nu il Panettone.

De Panetonne wordt meestal begeleid met een glaasje “Spumante”!
Buon appetito!

Kadril

Na een zaterdag hard werken aan het opstellen van examenvragen voor onze leerlingen, die avond toch nog wat cultuur meegepikt. Weer op de laatste nipper naar het CC Deurne gereden waar we om 20.29 h nog 2 kaartjes konden bemachtigen voor het optreden van Kadril om 20.30 h.
Ze hadden op ons gewacht om te beginnen, want we zaten amper neer of de mannen kwamen, onder luid applaus op het podium. Het publiek was duidelijk gemotiveerd, geen gelegenheidsbezoekers zoals wij, maar “hard-core-folk-fans”.
Inderdaad, Kadril is zowat de langst overlevende vlaamse folkgroep. Volgend jaar bestaan ze 30 jaar!! Proficiat.
Nu die mannen weten dus wel wat muziekspelen is, naast de meer bekende instrumenten zoals gitaar, viool en drums spelen ze ook op de koboz, de doedelzak, de draailier, de harmonika, de banjo, de mandoline, de kaval-fluit enz.

We hadden deze voorstelling eruit gekozen omdat ze rond het thema “emigratie vanuit Antwerpen naar Amerika” was opgebouwd. Vandaar de titel:” De andere kust“.
In het begin van de 20ste eeuw is er een hele volksverhuis geweest van Europeanen naar Amerika vanuit onze havenstad.
De Red Star Line schepen hebben tienduizenden mensen uit Polen, Hongarije, Duitsland, en België de grote oversteek laten maken naar New York.

Het knappe aan het optreden was dat er drie zangeressen waren, een Hongaarse, een Engelse en de vaste Vlaamse zangeres van Kadril, die afwisselend of soms samen liedjes vertolkten waarvan de teksten het lief en het leed van de emigratie vertelden.
We leerden daar ook dat Paul Simon een nazaat is van Hongaarse emigranten en dat hij met zijn song “American Tune” refereert naar die periode.
Er werd ook af en toe wat gedanst op het podium zoals dat past bij de folkies en het concert werd besloten met een grappige meezinger waarvan ik u de tekst hieronder noteer.

De meezinger:
Amerika is een schoon land, maar t’ is ve-erre
Een bakske me vier wielen is een ke-erre
A maske me een kort rokske aan ziede van ve-erre
En as da maske eur bukt ziege heur ste-erre!

Het lied werd gezongen met vóór elke zin de nodige gebarentaal. Type snijersbank, maar dan zonder de tekeningen en de aanwijsstok.
Ik beschrijf nu hoe het er op het podium en in de zaal aan toeging:
Muziek! En meebrullen maar

Hand boven de ogen , zoals de indianen turen in de verte.
Amerika is een schoon land, maar t’ is ve-erre

Met duim en wijsvinger van beide handen vorm je een rechthoek en direct daarna toon je de vier gespreide vingers van één hand.
Een bakske me vier wielen is een ke-erre

Met de twee handen geef je de omtrekken van een meisje aan, borsten en heupen worden geakcentueerd. Ter hoogte van de dijen toon je de lengte van het rokje.
A maske me een kort rokske aan ziede van ve-erre

Je bukt voorover en verder laat je het over aan de fantasie van de toehoorders.
En as da maske eur bukt ziege heur ste-erre!

Ik geef toe, het is voor interpretatie vatbaar en zelf weet ik ook niet goed wat ik me bij die sterre moet voorstellen, maar ik zie er wel wat in.

Buonasera.